Parafia Rzymskokatolicka
św. Katarzyny PM
w Kamionce Małej

Terytorium parafii:

Historia kościoła

Kościół parafialny w Kamionce Małej pod wezwaniem św. Katarzyny Panny i Męczenniczki to zabytkowa budowla drewniana o konstrukcji zrębowej, nie posiadająca określonego stylu architektonicznego. Kościół jest orientowany (zwrócony częścią prezbiterialną na wschód w stronę grobu Chrystusa). Został przebudowany około roku 1728. Wcześniej, najprawdopodobniej już w drugiej połowie XIV wieku istniał w tym miejscu niewielki kościółek, gdyż jak wynika z dokumentów historycznych (spis świętopietrza) Kamionka w 1373 roku zapłaciła daninę na rzecz papieża w Awinionie, a więc była parafią, musiała mieć swojego plebana i kościół.

Historyk Jan Długosz wspomina o parafii w Kamionce wraz z jej kościółkiem w swym dziele Liber Beneficiorum trzykrotnie. Z tych zapisów wynika, że około 1440 roku istniała parafia wraz z drewnianym kościółkiem, która w 1470 roku utraciła swoją odrębność i została przyłączona do parafii ujanowickiej (na 400 lat). W tym czasie drewniany kościółek znacznie podupadł, mimo, że od czasu do czasu odprawiane były w nim msze św. a także był wizytowany przez biskupów. Na początku XVIII wieku groził kompletną ruiną i dlatego rozpoczęto jego przebudowę (a być może wzniesiono go od nowa wykorzystując materiał z poprzedniego kościółka). W 1790 roku wzniesiono wieżę słupową, później kilkakrotnie poprawianą. Dziś wieża ta jest dwukondygnacyjna zakończona baniastym hełmem z latarniami.
W latach 1838-39 kościół zaopatrzono w kamienną posadzkę, wymieniono drewnianą powałę. Wieża, (a później cały kościółek) obwiedziona została deskami i z zewnątrz pomalowana farbą, dach pokryto gontem, który w 1903 roku zamieniono na blachę. Na środku dwuspadowego dachu wykonano małą wieżyczkę, w której umieszczona jest sygnaturka. Dobudowanie w 1884 roku kaplicy i kruchty od strony południowej, a zakrystii i składziku od strony północnej nadało kościołowi formę krzyża i upiększyło jego wygląd.

W 1847 roku polichromię figuralną w kościele – z postaciami świętych: Katarzyny, Macieja, Izydora i Kazimierza – wykonał Ferdynand Miklasiński. Była ona dwukrotnie konserwowana i odnawiana w drugiej połowie XX w.

Na suficie znajdują się dwa malowidła: w nawie Trójca Przenajświętsza, w prezbiterium – Niepokalane Poczęcie, a na balkonie chóru popiersie króla Dawida. Dziewiętnastowieczna ambona przyozdobiona jest postaciami czterech Ewangelistów.

W 1870 roku Kamionka po wielu latach starań otrzymała własnego duszpasterza i odłączyła się od parafii ujanowickiej. Pierwszym ekspozytem w Kamionce był ksiądz Tomasz Lubaś. Był gorliwym duszpasterzem, troszczył się zarówno o ewangelizację ludu jak i o odnowienie i należyte wyposażenie świątyni. Wybudował w 1872 roku plebanię, założył kronikę parafialną, uczył dzieci w szkole, dbał nawet o podniesienie poziomu gospodarowania na roli. Spoczywa na cmentarzu parafialnym po dzień dzisiejszy otoczony pamięcią kamienczan. Zupełną samodzielność parafialną Kamionka Mała uzyskała w 1925 roku.

Piękna, jednonawowa drewniana świątynia pełna jest zabytkowych przedmiotów: na belce tęczowej krucyfiks pochodzący z około 1470 roku, na chórze barokowe organy z 1683 roku. W XIX – wiecznym neogotyckim ołtarzu głównym w centralnym miejscu umieszczona jest figura św. Katarzyny Aleksandryjskiej, wykonana w XVII wieku, podobnie jak figura Matki Bożej z Dzieciątkiem znajdująca się w zwieńczeniu ołtarza. Św. Katarzyna przedstawiona jest w postaci stojącej, z lewą ręką przyciśniętą do piersi a w prawej trzymająca palmę i podtrzymująca wsparty o ziemię miecz. O jej prawy bok oparty jest fragment koła będący symbolem jej męczeństwa. Po obu stronach figury św. Katarzyny stoją figury św. Piotra i św. Pawła. Ogółem w ołtarzu głównym jest siedem figur a niszę, w której znajduje się św. Katarzyna zasłania się obrazem św. Kingi. W części nawowej znajdują się dwa ołtarze boczne: Matki Bożej i św. Józefa z Dzieciątkiem, zaś w kaplicy bocznej rokokowy ołtarz Serca Jezusowego. Również XVII – wieczny jest konfesjonał i obrazy przedstawiające Chrystusa w drodze do Emaus, Chrystusa i dzieci, św. Kingę, zaślubiny św. Katarzyny oraz inne. Kiedyś świątynię zdobiły bardzo stare obrazy bizantyńskiej roboty, które w 1925 roku zostały przekazane do Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie.

Nad wejściem do nawy kościoła znajduje się fragment starego ołtarza przedstawiający św. Katarzynę. W przedsionku stoi stara kamienna kropielnica a w kościele również stara chrzcielnica nakryta drewnianym daszkiem. Na uwagę zasługują też stare feretrony. Przy kościele znajduje się kamienna arkadowa dzwonnica z trzema dzwonami wzniesiona w 1925 roku. Otoczenie kościoła jest wyłożone kamiennymi płytami i okolone kamiennym ogrodzeniem z drewnianym daszkiem. Nasz zabytkowy kościół to prawdziwa perełka architektury drewnianej.

Duszpasterze

• Ks. Stanisław Węgrzyn

  proboszcz
  data święceń 1980-05-25
  w parafii od 1996-08-01
  

Grupy religijne w parafii

• Caritas par. i szkolny
  DSM
  Grupa młodzieżowa
  Honorowa Straż NSPJ
  Ministranci i lektorzy
  Róże różańcowe